آشنایی با اجزای ایمپلنت دندان

اجزای ایمپلنت دندان شامل تاج ایمپلنت، اباتمنت ایمپلنت و پست ایمپلنت است. در هر مرحله از کاشت دندان به روش ایمپلنت، یکی از قطعات فوق در داخل فک قرار داده می‌شود. نصب اجزای ایمپلنت دندان به مهارت پزشک متخصص و جراح وابسته است که اگر به‌ خوبی بر روی دندان قرار نگرفته باشد بیمار با عوارضی مثل شکستگی ایمپلنت و شل شدن آن مواجه خواهد شد و عملکرد اجزای ایمپلنت دندان به خوبی اجرا نمی‌شود.

ایمپلنت دندان از چند اجزایی تشکیل شده است؟

اجزای ایمپلنت دندان از سه جزء اصلی تشکیل شده‌ است که عبارت است از:

·         تاج ایمپلنت

·       اباتمنت یا تکیه‌ گاه اتصال که به آن فیکسچر هم گفته می‌شود.

·        پایه ایمپلنت؛ که به آن فیکسچر هم گفته می‌شود.

مراحل تشکیل ایمپلنت دندان حدود یک‌ سال زمان می‌برد. به‌ طور کلی در هر مرحله از مراحل کاشت دندان یک قسمت جدید از ایمپلنت بر روی دندان‌ها قرار می‌گیرد. این مراحل عیارت است از:

پست ایمپلنت یا فیکسچر

پست ایمپلنت یا فیکسچر، عبارت است از یک پیچی که از طریق ابزارهای دندان‌ پزشکی مدرن و طراحی دیجیتال به وسیله یک عمل جراحی کوتاه، آن را در درون استخوان‌های فک فرو می‌برند. فیکسچر یکی از اولین اجزای ایمپلنت به حساب می‌آید که آن را بر روی فک نصب می‌کنند و به‌ عنوان ریشه دندان محسوب می‌شود، به همین دلیل شکل آن به صورت مخروطی است یعنی همانند ریشه دندان واقعی. پس‌ از این‌که پست ایمپلنت را بر روی فک کاشتند حدود چهار تا شش ماه زمان می‌برد تا پایه فوق با فک جوش بخورد و لثه حالت بهبود یافته پیدا کند. بعد از این مرحله سایر اجزای ایمپلنت نصب خواهد شد.

معمولاً پست ایمپلنت دندان در طیف‌های مختلفی وجود دارد که متخصص ایمپلنت با توجه به شرایط قرار گرفتن دندان‌های کاشته شده همچنین شرایط دندان‌های بیمار بهترین نوع ضخامت را برای افراد انتخاب می‌کند. به‌ عنوان مثال می‌توان بیان کرد برای دندان‌های ردیف جلو از فیکسچرهایی که قطرهای باریک یا کوتاهی دارند استفاده می‌کنند. اما برای دندان‌های پشتی از پیکسچرهایی که ضخامت بیشتری دارد استفاده می‌شود. از موارد دیگری که در انتخاب پایه ایمپلنت دندان باید به آن توجه کرد شرایط دندان و دهان بیمار است. در صورتی‌که بیمار تراکم استخوان کافی نداشته باشد در آن صورت دندان‌ پزشک برای کاشت دندان، فیکسچرهای زیگوماتیک را انتخاب می‌کند که در هر مرحله باید به عملکرد اجزای ایمپلنت دندان توجه کرد.

آباتمنت

یکی از سه اجزای ایمپلنت دندان آباتمنت است. در آباتمنت از یک پیچ کوچک استفاده می‌شود که جنس آن حالت تیتانیوم یا سرامیکی دارد که باعث اتصال فیکسچر و تاج دندان به‌ هم می شود. یعنی قسمتی از آن به داخل پست ایمپلنت فرو می‌رود و طرف دیگر آن به داخل پروتز یا تاج چسبیده می‌شود. انواع مختلفی از آباتمنت وجود دارد که به تکنیک انجام ایمپلنت وابسته است‌. به‌ عنوان مثال می‌توان بیان کرد آباتمنت‌هایی که برای حمایت از دندان‌های مصنوعی از آن‌ها استفاده می‌شود بسیار متفاوت‌تر از آباتمنت‌های است که تاج ها و پل را به‌ هم محکم نگه می‌دارد. در واقع آباتمنتی که جهت محکم کردن روکش یا بریج از آن‌ها بهره می‌برند، بسیار شبیه به دندان کوچکی است که در روی خط لثه ظاهر شده‌ است. جهت قرار دادن آباتمنت، دندان‌ پزشک اقدام به باز کردن مجدد لثه می‌کند تا قسمت بالای ایمپلنت دندان در معرض دید واقع شود. سپس اقدام به جاسازی ایمپلنت جدید می‌کند.

 قبل‌ از این‌که مرحله نهایی شروع شود باید بافت لثه و آباتمنت بهبود یابد که مدت زمان بیشتری برای بهبودی نیاز است. آباتمنت احتمال دارد هم‌ زمان با پست ایمپلنت بر روی دندان‌ها قرار بگیرد. همچنین احتمال دارد بعد از این‌که بر روی فیکسچر نصب کردند استفاده شود. اما در حالت کلی برای بهبودی فیکسیچر و جوش خوردن فک باید چند ماه صبر کرد. برای‌ این‌که آباتمنت را بر روی فک قرار دهند دندان‌ پزشک دوباره لثه را برش می‌دهد تا آباتمنت جدید را بر روی آن بچسباند برای نصب سایر اجزای ایمپلنت دندان، لثه به‌ طور کامل باید بهبود یابد.

تاج ایمپلنت

تاج دندان ایمپلنت، به‌ عنوان یک روکش دندانی محسوب می‌شود که در قسمت بیرونی ایمپلنت قرار می‌گیرد. تاج ایمپلنت به وسیله چسب و پیچ بر روی ایمپلنت قرار می‌گیرند که برای باز گرداندن شکل و اندازه‌ دندان کاربرد دارد که می تواند از عملکرد اجزای ایمپلنت دندان باشد. وقتی‌که تاج دندان بر روی ایمپلنت واقع شود همه قسمت‌های دندان را می‌پوشاند. رنگ تاج دندان به حالت سفید است و ساختار بسیار سفتی دارد.

سایر اجزای ایمپلنت

علاوه‌ بر اجزای اصلی ایمپلنت قطعات دیگری از ایمپلنت وجود دارد که در زمان کاشت دندان از آن استفاده می‌کنند که عبارت است از:

هیلینگ اباتمنت

هیلینگ اباتمنت به‌ عنوان کلاهک التیام بخش یا به‌ عنوان ترمیم کننده لثه است که برای بهبود بافت نرم و سخت در اطراف ایمپلنت از آن استفاده می‌کنند. اباتمنت از تجمع یافتن پلاکت‌ها حفاظت می‌کند و بیشتر بر روی فیکسچر نصب خواهد شد.

کاور اسکرو

از اجزای دیگر ایمپلنت دندان کاور اسکرو است که بعد از نصب فیکسچر باید حدود سه ماه صبر کرد تا استخوان فک بتواند به خوبی کاور شود. برای این‌که قطعه‌ای که بر روی فیکسچر نصب می‌گردد در این مدت زمان پر نشود از کاور اسکرو استفاده می‌کنند که به‌ عنوان یک پوشش موقت از آن نام می‌برند.

جنس اجزای ایمپلنت دندان

جنس اجزای ایمپلنت دندان علی الخصوص پست ایمپلنت از فلز تیتانیوم است. تیتانیوم تنها عنصری است که از ترکیبات منحصر به‌ فردی استفاده‌ شده است که برای استحکام و زیست سازگاری دندان‌ها ارائه می‌شود، همچنین بسیار بادوام و قوی است. فلز تیتانیوم در مقابل خوردگی و ساییدگی مقاومت بالایی دارد. به‌ همین دلیل از آن برای ساخت پست ایمپلنت استفاده می‌شود.

چه عواملی موجب شکستن ایمپلنت دندان می‌شود؟

در برخی موارد امکان دارد که ایمپلنت دندان با شکست مواجه شود. عوامل متعددی باعث می‌شود که ایمپلنت بشکند. این عوامل عبارت است از:

·         اعمال فشار بیش‌ از اندازه بر روی دندان‌ها. مثل دندان‌ قروچه یا نقص در ساخت ایمپلنت

·         رعایت نکردن بهداشت دهان که باعث تجمع باکتری و پلاک در اطراف ایمپلنت می‌شود.

·         کیفیت نامناسب ایمپلنت

·         مشکلات عمل جراحی

·         استفاده از برخی داروها مثل داروهای ضد انعقاد خون و داروهای بیس فسفونات

·         داشتن بیماری‌های سیستمیک مثل دیابت کنترل‌ نشده مثل پوکی استخوان و بیماری‌های خود ایمنی

·         سیگار کشیدن که در هر حالت برای سلامت دندان و دهان مضر است.

·         تناسب نداشتن استخوان فک با ایمپلنت