پروتزهای دندانی یکی از بهترین گزینه ها برای جایگزینی در محل دندان های از دست رفته افراد هستند. در طول سال های اخیر پروتزهای دندانی در انواع مختلفی تولید شده اند که هر کدام از آن ها ویژگی ها و کاربردهای مخصوص به خود را دارند. با ما همراه باشید تا شما را با پروتز دندان و انواع آن آشنا سازیم.
پروتز دندان چیست؟
به طور کلی پروتز به مجموعه قطعات مصنوعی گفته می شود که در محل اندام های مختلف بدن انسان یا دندان های از دست رفته جایگزین می شوند.
افرادی که دچار پوسیدگی دندان می شوند در مراحل ابتدایی می توانند با پرکردن دندان از تخریب و از بین رفتن کامل آن ها جلوگیری کنند، اما در مواردی شاهد هستیم که میزان تخریب به حدی است که دیگر نمی توان با استفاده از آمالگام ( مواد پر کننده دندان) بخش پوسیده شده را ترمیم کرد. در این شرایط باید مقدار زیادی از دندان تراشیده شده و روی آن ها از پروتزهای دندانی استفاده کرد. این امر سبب می گردد تا دندان ها از استحکام بیشتری برخوردار باشند.
معرفی بهترین دکتر دندانپزشک کرج
انواع پروتزهای دندان
پروتزهای دندانی به دو صورت زیر می باشد:
پروتز ثابت: پروتزهای ثابت نیز خود به انواعی تقسیم بندی می شوند. که مهم ترین آن ها: روکش، پل های دندانی و ایمپلنت
پروتز متحرک: پروتز متحرک کامل، متحرک ناقص
پروتز ثابت دندان
این نوع از پروتز دندان، قابلیت تحرک ندارند و فرد نمی تواند آن ها را از روی دندان هایش جدا کند. پروتز های ثابت خود به دو گروه 1. پروتز های تک واحدی دندان (Single dental crown) و 2. بریج های دندان (dental bridges) تقسیم می شود.
ایمپلنت دندان نیز جزء این گروه از پروتز دندان، جای می گیرد. امروزه به دلیل ماندگاری بالا و زیبایی این پروتز دندانی، افراد زیادی از طریق ایمپلنت، دندان های از بین رفته ی خود را جایگزین می کنند.
در صورتی که تنها یک دندان نیاز به پروتز دندان داشته باشد، از پروتز های تک واحدی استفاده می شود و در چنین شرایطی ساختار ضعیف شده دندان روکش می گردد. از روکش دندان به منظور زیبایی دندان ها و پوشش ایمپلنت های دندان و یا نگهداری از یک دندان پر شده، اتصال بریج های دندانی و یا حتی یک دندان ضعیف استفاده می شود. روکش های دندانی اگر درست مراقبت شوند، معمولا 15سال دوام دارند.
بریج های دندان جزء رایج ترین انواع پروتز دندان شناخته می شوند. اگر فرد کاندید شده برای پروتز دندان، تعداد زیادی از دندان های خود را از دست داده باشد و دندان های زیادی تحلیل رفته باشند، از بریج دندان برای آن بهره می گیرند. بریج های دندانی بیشتر به صورت پل هایی هستند که بین دندان های موجود (پایه) قرار می گیرند و نواحی خالی را می پوشانند.
پروتزهای ثابت چه ویژگی هایی دارند؟
پروتز دندان از نوع ثابت آن امکان جابجایی و تحرک ندارد. بنابراین زمانی که روی دندان ها قرار داده می شوند دیگر نمی توان آن ها را از دندان های اصلی که در زیر پروتز قرار گرفته اند جدا ساخت.
در برخی از موارد یک دندان افراد تخریب می شود که بهترین گزینه برای درمان و ترمیم دندان این افراد استفاده از پروتزهای تک واحدی است.
اما در صورتی که تعداد زیادی از دندان های افراد دچار پوسیدگی شده باشد باید از بریج های دندانی استفاده کرد.
ایمپلنت نیز از دیگر انواع پروتزهای ثابت محسوب می شود، که این روزها به عنوان بهترین و ماندگارترین انواع پروتزهای دندانی، برای ترمیم و جایگزینی در محل دندان های از دست رفته، مورد استفاده قرار می گیرد.
پروتز متحرک دندان
استفاده از پروتز های متحرک زمانی تجویز می شوند که بیمار قادر به استفاده از پروتز های ثابت نباشد. اگر بیماری تمامی دندان های خود را از دست داده باشد و پایه ای برای ایجاد پروتز در دهان خود نداشته باشد، دندانپزشک متخصص از تعدادی ایمپلنت به منظور ایجاد پایه استفاده می کند و بعد از ایجاد پایه پروتز کامل برای شخص کار گذاشته می شود. دندان مصنوعی همان پروتز های دندانی متحرک به شمار می آیند.
پروتزهای متحرک دندان چه خصوصیاتی دارند؟
همانطور که از نام این پروتز دندانی بر می آید پروتزهای متحرک را می توان جابجا کرد و یا از محل اصلی خارج ساخت. این نوع پروتز دندان بهترین گزینه برای کسانی است که امکان انجام پروتز دندان ثابت برایشان وجود ندارد. دندان های مصنوعی همان پروتز های متحرک هستند.
مراقبت های ضروری بعد از انجام پروتز دندان
پروتزهای دندان از نظر دوام و ماندگاری تفاوت هایی با هم دارند. برای مثال ایمپلنت دندان بیش از تمامی انواع پروتزهای دندان دوام و ماندگاری دارند.
به دلیل این که دندان های مصنوعی و پروتز دندان نیز همچون دندان های طبیعی افراد امکان تخریب و از بین رفتگی دارند، باید مراقبت هایی را در جهت حفظ کیفیت و ظاهر آن ها انجام داد. بهترین متخصصین توصیه می کنند که با رعایت یکسری نکات مراقبتی می توانید مدت زمان پایداری کیفیت یک دندان مصنوعی و پروتز دندان را افزایش دهید.
برای مثال:
- همانطور که دندان های طبیعی خود را مسواک می زنید تا دچار خرابی نشوند بهتر است که دندان های مصنوعی خود را نیز مسواک بزنید تا ظاهری زیبا و درخشنده داشته باشند.
- بهتر است که بعد از پروتز کردن دندان از نخ دندان استفاده کنید. زیرا که گیرکردن غذا در فواصل میانی دندان ها منجر به بو گرفتن دهان می شود. از سوی دیگر انباشت مواد غذایی در میان دندان ها سرعت تخریب دندان ها و تغییر رنگ آن ها را افزایش خواهد داد. در نتیجه در طی چند سال بعد از پروتز کردن دندان مجدداً باید هزینه های درمانی و زیبایی در جهت بهبود وضعیت دندان هایتان را پرداخت کنید.
- در صورتی که پروتزهای دندانی متحرک هستند برای نگه داری آن ها در فضای بیرون از دهان باید نهایت دقت را داشته باشید. زیرا که ممکن است آلودگی و میکروب روی آن ها جمع شود و بعد از انتقال آن به دهان به انواع بیماری های دندانی و لثه دچار شوید. بنابراین بهترین گزینه برای نگه داری پروتزهای متحرک استفاده از آب و نمک و یا محلول های استریل هستند.
- در صورتی که از مواد غذایی دارای رنگ های مصنوعی استفاده کردید سریعاً دندان خود را مسواک بزنید. برای مثال قهوه و یا انواع نوشیدنی های حاوی رنگ های مصنوعی می توانند به سلامت و زیبایی ظاهری دندان ها آسیب بزنند. در نهایت در کوتاه ترین زمان شاهد خواهید بود که پروتزهای دندان شما زرد رنگ شده اند.
- از مصرف سیگار و قلیان پرهیز کنید و یا حدالامکان به کمترین میزان ممکن برسانید. زیرا که استفاده از قلیان و سیگار تاثیر به سزایی در از دست رفتن سلامت دندانی افراد دارد.
هزینه پروتز دندان
در بخش های قبلی ذکر کردیم که پروتزهای دندانی انواع متعددی دارند. به همین دلیل باید بگوییم که هرکدام از انواع پروتز های دندانی هزینه های مخصوص به خود را دارند. برای مثال ایمپلنت ها که جزء آخرین انواع پروتزهای دندانی تولید شده هستند به دلیل کیفیت بالایی که دارند و از سوی دیگر به دلیل دوام و پایداری آن ها در مدت زمان طولانی، هزینه زیادی را برای انجام آن باید پرداخت.
البته تعداد واحدهای دندانی نیز در کاهش یا افزایش میزان هزینه ها نیز اثرگذار است. برای مثال فردی که 9 واحد پروتز ایمپلنت باید انجام دهد طبیعی است که هزینه های بیشتری نسبت به فردی که نیازمند 3 واحد ایمپلنت است، پرداخت کند.
پس در این بخش نمی توانیم هزینه ی ثابتی را برای تمامی افراد اعلام کنیم. بهترین راه برای آگاهی از هزینه ها این است که به بهترین متخصصین مراجعه کنید تا با معاینات ابتدایی و بررسی های دقیق میزان هزینه های مربوط به شما را به طور تقریبی برآورد کنند.
در بخش های مختلف به انواع پروتزهای دندانی و نیز ویژگی های آن ها پرداختیم. به علاوه این که به دلیل حساسیت ویژه انواع پروتز دندان به مراقبت های ضروری در خصوص بهبود وضعیت دندان ها و افزایش دوام آن ها اشاره کردیم. در انتها نیز به انواع عواملی که در تعیین هزینه های مربوط به پروتزهای دندانی دخیل هستند پرداختیم.